دانه ی قهوه که امروزه با آسیاب و دم کردن آن، نوشیدنی لذیذ و انرژی بخشی بدست می آید ، در واقع هسته ی میوه ای قرمز رنگ است که آنرا به گیلاس قهوه یا میوه ی سنگ میشناسند. این دانه بنا بر نژاد و منطقه ی رشد آن به شکل ها و اندازه های مخنلفی یافت میشود که در همه ی گونه ها، یک شکل غالب شبیه لوبیا مشترک است و در هر گیلاس قهوه معمولا دو دانه ی قهوه که از بخش مسطح به هم چسبیده اند یافت میشود.
ارتفاع درخت قهوه به ۳ تا ۱۰ متر میرسد و شکوفه های آن سفید رنگ و خود گیلاس قهوه تخم مرغی شکل و به صورت خوشه ای بر شاخه های درخت می رویند. هر درخت قهوه حدود ۲۰۰۰ میوه میدهد و بین ۶ تا ۹ ماه زمان لازم است تا میوهٔ قهوه از رنگ سبز به زرد و بعد قرمز یا بنفش بدل شود و کاملاً برسد.
منطقه ی قابل رشد برای تمامی گونه های درخت قهوه گرمسیری و استواییست و نهایت محصول هر درخت به نیم کیلو قهوه ی تفت داده شده میرسد که حجم ناچیزیست و به این خاطر برای تولید حجم بالای این محصول زمین های وسیعی باید تحت کشت باشد و همین مساله کشت گلخانه ای قهوه را غیر اقصادی و ناممکن میکند.
میوه ی قهوه پس از چیده شدن از درخت که اصولا با دست انجام میشود، بافت میوه ای آن جدا سازی، شست و شو و در روش بومی با نور افناب خشک میشود. در روش غیر بومی فرایند جدا سازی و خشک کردن به صورت صنعتی نیز انجام می پذیرد.
مرحله ی بعدی پردازش قهوه است که کشاورز تمام بخشهای گیلاس را حذف نمیکند از این رو در مرحله بعد، دانهها داخل یک دستگاه پوستکن ریخته میشود تا لایه پوست کاغذی (از قهوه پردازششده به روش تر یا همه پوست خشکشده از قهوه پردازششده به روش خشک) حذف شود.
در این مرحله، دانهها پوستی نقرهای دارند که باید جلا داده شده و حذف شود. این مرحله انتخابی است، ولی دانههای جلا دادهشده معمولا کیفیت بهتری دارند. پس از این مرحله دانهها مرتب و دستهبندی میشوند. دانههای کوچک یا معیوب در این مرحله حذف میشوند.
محصول بدست آمده ، دانه ی قهوه سبز خشک است که طعم دلچسبی ندارد و با طعم ترش و اسیدی بالا، مزه ی آن شبیه چوب و برگ درخت و در عین حال گس مزه و بافت سفتی دارد که به سختی جویده یا خورد میشود. به همین دلیل برای استفاده معمول از دانه ی قهوه آنرا تفت یا بو میدهند (که در مقاله ی روست چیست به توضیح این فرآیند می پردازیم) تا هم در فرآیند پخنه سازی بافت آن قدری پوک شده وخورد کردن آن آسان شود و هم روغن دانه از بافت قهوه آزاد شود تا در دم آوری با آب جوش عصاره ی حقیقی این دانه ی جادویی به راحتی بدست بیاید.
به همین دلیل است که قهوه های با درجه حرارت دیدگی پایین یا اصطلاحا لایت روست ، بیشتر طعم قهوه ی سبز را در خود دارند و این ته مزه تا درجه ی روست مدیوم یا شکلاتی ، درون قهوه موجود هست.
گرد اوری توسط “پلاتو”